Tập đoàn TTHGroup | 0948 956 622 Đặt lịch khám
Bệnh chàm ( Eczema) và những điều bạn cần nắm rõ

Bệnh chàm hay còn được gọi là eczema. Đây là tình trạng viêm da ở những lớp nông của da, thường bắt gặp khi thời tiết chuyển giao giữa các mùa trong năm. Bệnh phát triển theo từng giai đoạn và rất dễ bị tái nhiễm. Để hiểu rõ củ thể bệnh eczema là bệnh gì cũng như nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu rõ hơn sau bài viết này để biết cách xử lí khi gặp.  

1. Vậy bệnh chàm là gì

Bệnh chàm là một nhóm các tình trạng làm cho da bị viêm hoặc kích ứng. Loại phổ biến nhất là viêm da dị ứng hoặc chàm thể tạng. “Dị ứng” bao gồm nhóm người có xu hướng mắc các bệnh dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, dị ứng thực phẩm, dị ứng thời tiết, dị ứng môi trường (bụi nhà, phấn hoa,…)

Bệnh chàm tổ đỉa (thuộc bệnh viêm da cơ địa đặc biệt) ảnh hưởng khoảng 10% – 20% trẻ em và khoảng 3% người lớn và trẻ em. Hầu hết trẻ em đều phát triển bệnh này trước 10 tuổi. Một số trẻ tiếp tục có các triệu chứng này trong suốt cuộc đời.

Tuy chưa có cách chữa trị dứt điểm bệnh chàm, nhưng thông qua điều trị và phòng tránh các chất gây dị ứng, hầu hết các triệu chứng của bệnh được kiểm soát. Bệnh chàm không lây cho người khác.

Bài viết thêm | Đau mỏi vai gáy chớ chủ quan

Bài viết thêm | Nhận biết trẻ mắc ADENOVIRUS và cách phòng tránh

2. Các kiểu loại bệnh chàm thường gặp

Bệnh chàm được phân thành nhiều loại với những biểu hiện khá giống nhau, bao gồm: Viêm da dị ứng, chàm đồng xu, chàm phản ứng thứ phát, chàm bàn tay, chàm vi trùng, tổ đỉa,… Bác sĩ có thể căn cứ vào loại ban phát và vị trí xuất hiện trên cơ thể  để xác định loại chàm mắc phải, bao gồm:

2.1 Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là dạng phổ biến nhất của bệnh chàm, thường bắt đầu khi chúng ta còn bé và thường nhẹ hơn hoặc biến mất khi đến tuổi trưởng thành. Viêm da cơ địa là một trong bộ ba dị ứng, cùng với hen suyễn và viêm mũi dị ứng. Rất nhiều người bị cả 3 loại dị ứng này.

Triệu chứng của viêm da cơ địa bao gồm:

  • Phát ban ở vùng nếp gấp như khuỷu tay hoặc đầu gối
  • Da ở những vùng phát ban có thể trở nên nhạt màu hơn, tối hơn hoặc dày lên
  • Có thể có mụn nước và rỉ dịch nếu mụn nước vỡ
  • Trẻ em thường bị phát ban ở da đầu và má
  • Da có thể bị nhiễm trùng nếu bạn gãi

Nguyên nhân của viêm da cơ địa: Viêm da cơ địa xảy ra khi hàng rào bảo vệ tự nhiên của da bị suy yếu, không chống lại được các tác nhân gây kích ứng và dị ứng. Tình trạng viêm da cơ địa là do sự kết hợp của nhiều yếu tố: gen di truyền, tình trạng da khô, giảm miễn dịch và các yếu tố môi trường.

2.2 Viêm da tiếp xúc

Hầu hết mọi người đều mắc tình trạng này tại một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Bệnh xảy ra khi da tiếp xúc với một chất gì đó gây phát ban. Chất đó có thể gây kích ứng hoặc phản ứng dị ứng.

Viêm da tiếp xúc có những triệu chứng phổ biến bao gồm: Da bị ngứa, đỏ, rát và châm chích, nổi mề đay, mụn nước và đóng vảy.

Các yếu tố khởi phát ở mỗi người sẽ khác nhau và được phân chia thành 2 loại viêm da tiếp xúc:

  • Viêm da kích ứng, đây là loại phổ biến và có liên quan chặt chẽ hơn với người bệnh viêm da dị ứng. Các tác nhân gây bệnh có thể bao gồm các sản phẩm chăm sóc da, xà phòng, chất tẩy rửa; đồ trang sức làm bằng niken, các hóa chất công nghiệp như dung môi và xi măng.
  • Viêm da dị ứng bùng phát, khi da tiếp xúc với dị nguyên gây dị ứng như niken, kim loại, các sản phẩm làm đẹp có nước hoa, cao su, chất bảo quản.

2.3 Bệnh chàm tổ đỉa

Bệnh chàm tổ đỉa

Triệu chứng của bệnh chàm tổ đỉa là sự xuất hiện của mụn nước căng trên ngón tay, ngón chân, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Những mụn nước này có thể ngứa hoặc đau. Da khô, nứt nẻ và bong tróc

Đây là dạng chàm da có các mụn nước nhỏ trên bàn tay và bàn chân của bạn, phổ biến ở phụ nữ hơn là nam giới.

Nguyên nhân bệnh chàm tổ đỉa có thể do dị ứng, tay chân ẩm ướt, tiếp xúc với các chất như niken, coban hoặc muối crôm và do stress.

2.4 Chàm bàn tay

Chàm bàn tay là bệnh lý viêm da giới hạn ở bàn tay, thường gặp ở người lớn với tỷ lệ khoảng 10%. Bệnh được phân loại theo diễn biến bệnh:

  • Chàm bàn tay cấp hoặc bán cấp: Diễn biến dưới 3 tháng hoặc không tái phát trong 1 năm.
  • Chàm bàn tay mạn tính: Kéo dài trên 3 tháng hoặc tái phát hơn 2 lần trong 1 năm mặc dù đã được điều trị thích hợp.

Biểu hiện lâm sàng, tổn thương cơ bản của chàm bàn tay có thể thay đổi theo thời gian, khởi đầu là dát đỏ, phù nề và mụn nước. Về sau tiến triển thành dày sừng, nứt kẽ và các thay đổi mạn tính khác.

Các hình thái chàm bàn tay hay gặp, bao gồm: Viêm da tiếp xúc kích ứng, viêm da tiếp xúc dị ứng, chàm bàn tay cơ địa, chàm bàn tay mụn nước (tổ đỉa), chứng dày da và các thể kết hợp khác (viêm da tiếp xúc dị ứng và kích ứng, viêm da tiếp xúc kích ứng và viêm da cơ địa…).

Những người làm công việc có bàn tay tiếp xúc với nước hoặc hóa chất lặp lại nhiều lần trong ngày như: Công nhân vệ sinh, công nhân lau chùi xe, phụ bếp, chế biến thực phẩm, điều dưỡng, bác sĩ phẫu thuật, thợ sơn, sửa xe,… là những người có nguy cơ cao mắc bệnh chàm tay do nghề nghiệp

2.5 Viêm da thần kinh

Viêm da thần kinh tương tự như viêm da cơ địa.

Triệu chứng của viêm da thần kinh là các mảng da dày, có vảy ở khu vực cánh tay, chân, sau gáy, da đầu, dưới chân, mu bàn tay hoặc bộ phận sinh dục. Những vùng da này có thể rất ngứa, đặc biệt là khi bạn nghỉ ngơi hoặc ngủ. Nếu gãi, chúng có thể chảy máu và bị nhiễm trùng

Nguyên nhân của viêm da thần kinh: Viêm da thần kinh thường xuất hiện ở những người có các loại bệnh chàm khác hoặc bệnh vẩy nến. Nguyên nhân chưa xác định, nhưng căng thẳng có thể là một yếu tố gây khởi phát bệnh.

2.6 Chàm thể đồng tiền

Là một bệnh phổ biến, đặc trưng bởi mụn nước tập trung thành đám hình tròn, hình oval, ngứa nhiều. Bệnh liên quan đến suy giảm chức năng hàng rào bảo vệ da. Chàm đồng xu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, phổ biến ở nam hơn nữ, nam giới >50 tuổi có mối liên quan với tình trạng nghiện rượu mạn tính.

Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ ràng. Một số yếu tố khởi phát bệnh như tổn thương tại chỗ như vết xước, vết mổ cũ, vết côn trùng cắn hoặc bỏng nhiệt; viêm da tiếp xúc có thể biểu hiện lâm sàng như chàm đồng xu; các bệnh lý da khác như viêm da cơ địa, chốc, nhiễm trùng vết thương,…

Trên lâm sàng, chàm đồng xu được chia thành 2 thể: Thể ướt (mụn nước, bọng nước, chảy dịch nhiều) và thể khô (bán cấp hoặc mạn tính, tổn thương khô, bong vảy).

2.7 Viêm da ứ đọng

Viêm da ứ đọng xảy ra khi có dịch rò rỉ ra từ các tĩnh mạch yếu vào da, gây ra sưng, đỏ, ngứa và đau. Triệu chứng của viêm da ứ máu là sự sưng lên ở chân dưới, đặc biệt là vào ban ngày, khi vận động đi lại nhiều. Cảm giác đau và nặng chân.

Nguyên nhân của bệnh viêm da ứ đọng: Bệnh thường xảy ra ở những người có vấn đề về lưu thông máu ở chân dưới. Nếu các van đẩy máu từ chân về phía tim bị suy yếu, máu sẽ ứ đọng ở chân gây ra hiện tượng chân bị sưng lên và tĩnh mạch dãn to.

2.8 Chàm nhiễm trùng ( chàm vi khuẩn)

Nguyên nhân gây bệnh đến từ những yếu tố như nhiễm nấm, vi khuẩn, virus, ký sinh trùng. Nhiễm nấm nông đặc biệt nấm bàn chân là nguyên nhân thường gặp nhất.

Biểu hiện lâm sàng của chàm vi trùng khá đa dạng: Mụn nước lan tỏa hoặc khu trú, phát ban dạng dát sẩn hoặc tinh hồng nhiệt, hồng ban nút, hồng ban đa dạng, hồng ban nhẫn ly tâm, hội chứng Sweet, tổn thương dạng vảy nến, phát ban mụn mủ dát đỏ lan tỏa,… Cơ chế chung là phản ứng quá mẫn, tuy nhiên biểu hiện lâm sàng khác nhau sẽ có các type quá mẫn tương ứng khác nhau. Điều trị mấu chốt là loại bỏ nguyên nhân.

2.9 Viêm da tiết bã nhờn

Tình trạng này xảy ra ở những vùng cơ thể có nhiều tuyến dầu. Khi xuất hiện trên da đầu được gọi là gàu.

Viêm da tiết bã có thể là kết quả của một phản ứng nghiêm trọng gây ra bởi số lượng cao nấm men Malassezia (loại sinh vật phổ biến tồn tại trên da).

Viêm da tiết bã nhờn cũng liên quan đến các tình trạng da khác, như bệnh vảy nến, mụn trứng cá, bệnh trứng cá đỏ và nhiều bệnh lý khác.

3. Nguyên nhân chính gây ra bệnh tổ chàm ở cơ thể

Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh chàm đến nay vẫn chưa có kết luận chắc chắn. Những yếu tố có thể gây phát sinh bệnh bao gồm:

Do cơ địa:

Eczema là căn bệnh ngoài da có tính chất di truyền, nếu tiền sử gia đình có người bị bệnh eczema hoặc bị dị ứng, hen suyễn, thì nguy cơ mắc bệnh của những người này cũng sẽ cao hơn các đối tượng khác.

  • Sử dụng các loại thuốc như thuốc gây tê, lưu huỳnh, penicillin, streptomycin,... cũng chính là bỏ lý do thúc đẩy eczema tiến triển.
  • Hệ miễn dịch kém.
  • Môi trường xung quanh bị ô nhiễm.
  • Những vết thương hở trên da khiến cho vi khuẩn có cơ hội xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh.
  • Một số chất kích thích mạnh gây viêm da, ngứa và gây ra bệnh Eczema.

Dị ứng theo mùa:

Bệnh eczema hay bệnh chàm thường xảy ra nhiều vào mùa hè vì đây là thời điểm có nhiều phấn hoa nhất.

  • Người bị nhiễm trùng như nấm men Candida albicans chính là là một trong những vi sinh vật có thể gây ra bệnh eczema khi hệ miễn dịch suy yếu và tạo phản ứng viêm da.
  • Rối loạn chức năng cơ thể: Khi cơ thể bị rối loạn nội tiết, rối loạn thần kinh, chuyển hóa,… sẽ khiến da mất đi những yếu tố có thể bảo vệ trước các các tác động nội ngoại sinh và dễ dàng xuất hiện những bệnh ngoài da, trong đó có bệnh eczema.
  • Những người tiếp xúc quá lâu với nước, đổ mồ hôi nhiều vào mùa đông hay sống trong khí hậu khô quanh năm, thường xuyên tắm nước quá nóng cũng dễ mắc căn bệnh này.
  • Căng thẳng, lo âu: Các nhà khoa học cho rằng, một số trường hợp bệnh thường trầm trọng hơn nếu nguyên nhân của bệnh bắt nguồn từ sự căng thẳng, lo âu.

4. Phòng ngừa và điều trị bệnh chàm

4.1 Phòng ngừa

Trong điều trị bệnh chàm, mục đích là làm dịu và ngăn biểu hiện ngứa, có thể dẫn đến nhiễm trùng. Theo đó, một số điều bạn có thể làm nhằm giảm bớt các triệu chứng, bao gồm:

  • Chườm mát da hoặc đắp bột yến mạch hoặc ngâm bột baking soda để giảm ngứa.
  • Giữ ẩm cho làn da hàng ngày với một loại kem gốc dầu để tạo một hàng rào bảo vệ chống lại các yếu tố kích ứng. Thời điểm tốt nhất để thoa kem là ngay sau khi tắm.
  • Sau khi bạn tắm, lau khô da nhẹ nhàng bằng khăn mềm, không chà xát da
  • Tránh gãi vì gãi có thể gây nhiễm trùng.
  • Sử dụng sản phẩm không mùi hương, không có chất tẩy rửa.
  • Mang găng tay và quần áo bảo vệ khi xử lý hóa chất.
  • Mặc quần áo rộng thoáng làm từ sợi mềm như cotton.
  • Tránh các chất gây kích ứng da.

4.2 Điều trị

Bạn cần đến khám và tư vấn với bác sĩ nếu da ngứa và đỏ kéo dài hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để được hỗ trợ trong việc chuẩn đoán và điều trị, bạn nên ghi nhớ và cung cấp các thông tin chính xác cũng như tình trạng sức khỏe của bạn. Ngoài việc thử các loại thuốc khác nhau và thực hiện các phương pháp điều trị khác nhau, để tránh bệnh loang rộng ra các vị trí khác trên cơ thể. Một số loại thuốc bạn có thể sử dụng để điều trị bao gồm:

  • Thuốc chống dị ứng như diphenhydramine có thể kiểm soát cơn ngứa.
  • Thuốc thoa chứa Corticosteroid có thể làm giảm ngứa.
  • Đối với một một số tình trạng nghiêm trọng hơn, có thể phải dùng thuốc kháng viêm steroids đường uống
  • Các chất ức chế calcineurin như tacrolimus (Protopic) và pimecrolimus (Elidel) giúp giảm phản ứng miễn dịch gây đỏ da, ngứa.
  • Kháng sinh nếu có nhiễm trùng da.
  • Liệu pháp (tia cực tím) giúp lành vết phát ban của bạn.
  • Làm lạnh da trước khi thoa kem corticosteroid có thể giúp thuốc thấm vào da dễ dàng hơn.

Bệnh chàm không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát được bệnh. Việc điều trị nhằm mục đích giảm các cơn ngứa, các mảng vảy, tình trạng khô nứt da,…; nặng hơn là tình trạng bội nhiễm và giảm thiểu các cơn tái phát cấp tính của bệnh.

Khám sức khoẻ và tầm soát sức khỏe tại TTH Vinh để trải nghiệm ngay những lợi ích:

  • Quy tụ đội ngũ bác sĩ với nhiều năm kinh nghiệm trực tiếp thăm khám
  • Hệ thống máy móc thiết bị hiện đại, tiên tiến, nhập khẩu 100%
  • Quy trình thăm khám khoa học, khép kín và nhanh chóng
  • Danh mục khám đa dạng giúp phát hiện được nhiều bệnh lý
  • Đặt lịch hẹn dễ dàng qua tổng đài, hạn chế thời gian chờ đợi
  • Phát hiện các bất thường có thể xử trí ngay tại viện như sinh thiết, giải phẫu bệnh, phẫu thuật loại bỏ khối u, hóa trị, hỗ trợ điều trị trúng đích

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE CSKH: 0948.956.622 - 0238.321.6789

Hoặc để lại thông tin chi tiết để được tư vấn thêm:
Website: https://benhvientthvinh.vn/
Fanpage: Bệnh Viện Đa Khoa TTH Vinh

Youtube:  https://www.youtube.com/@benhvienakhoatthvinh3716
#BenhviendakhoaTTHVinh#benhcham#namda#TTHVinh#diung#namEczema#Eczema