Viêm VA, viêm amidan quá phát ở trẻ nguy hiểm như thế nào?
Viêm VA và viêm amidan quá phát là hai tình trạng viêm đường hô hấp trên thường gặp ở trẻ nhỏ. Dù được xem là bệnh lý phổ biến, nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, viêm VA và viêm amidan quá phát có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như những nguy hiểm tiềm ẩn của bệnh để có hướng xử lý kịp thời.
VA (Végétations Adénoïdes) là tổ chức lympho nằm ở vòm họng sau mũi, đóng vai trò như một "hàng rào miễn dịch" đầu tiên giúp bảo vệ cơ thể trẻ khỏi các tác nhân gây bệnh từ môi trường như vi khuẩn, virus.
Amidan cũng là một phần của hệ thống miễn dịch, gồm hai khối mô nằm hai bên thành họng, có chức năng sản xuất kháng thể và bảo vệ đường hô hấp trên.
Khi trẻ tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, thời tiết thay đổi, môi trường ô nhiễm hay mắc các bệnh lý hô hấp tái đi tái lại, VA và amidan sẽ bị quá tải và viêm nhiễm kéo dài. Lâu dần, hiện tượng quá phát (tăng kích thước bất thường) sẽ xảy ra, gây cản trở đường thở và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của trẻ.
Bố mẹ, người lớn có thể nhận biết tình trạng viêm VA, viêm amidan quá phát ở trẻ bằng các triệu chứng phổ biến như:
• Thở bằng miệng, đặc biệt là khi ngủ.
• Ngủ ngáy, có thể ngưng thở khi ngủ.
• Trẻ nói giọng mũi, phát âm không rõ.
• Chảy mũi kéo dài, dịch mũi nhầy hoặc có mủ.
• Hay bị viêm tai giữa tái phát do tắc vòi nhĩ.
• Biếng ăn, chậm lớn, mệt mỏi kéo dài.
• Sưng đau vùng họng, khó nuốt.
• Sốt cao, đặc biệt là về chiều tối.
• Hơi thở có mùi hôi do mảng bám vi khuẩn trên amidan.
• Khó nói, khàn tiếng.
• Amidan to gây ngáy ngủ, đôi khi làm trẻ giật mình thức giấc.
Không ít phụ huynh chủ quan khi thấy con bị viêm họng, nghẹt mũi, hoặc cho rằng đó chỉ là cảm cúm thông thường. Tuy nhiên, khi VA và amidan quá phát, nếu không điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
• Tắc nghẽn đường thở: VA và amidan to bất thường gây cản trở lưu thông khí, khiến trẻ phải thở bằng miệng, ngủ ngáy, thậm chí ngưng thở khi ngủ.
• Viêm phổi, viêm phế quản tái phát do nhiễm trùng lan xuống đường hô hấp dưới.
• Viêm tai giữa: VA quá phát làm tắc vòi nhĩ, gây viêm tai giữa cấp/tái phát, ảnh hưởng đến khả năng nghe của trẻ.
• Viêm xoang: Dịch mủ ứ đọng lâu ngày có thể lan lên xoang, gây viêm xoang cấp hoặc mạn.
• Trẻ thở miệng kéo dài dễ gây biến dạng khuôn mặt, điển hình là gò má cao, cằm lẹm, răng hô, khuôn miệng mở – được gọi là “khuôn mặt VA”.
• Ảnh hưởng đến khớp cắn và sự phát triển răng hàm.
• Trẻ thường xuyên mệt mỏi, thiếu ngủ do thở khó, dễ dẫn đến suy dinh dưỡng, học kém, giảm tập trung.
• Một số trường hợp nặng có thể gây rối loạn phát âm, chậm nói.
Việc điều trị viêm VA và amidan quá phát tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, tần suất tái phát và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Các phương pháp điều trị bao gồm:
• Áp dụng cho các trường hợp viêm cấp, mức độ nhẹ.
• Bác sĩ có thể chỉ định dùng:
o Thuốc kháng sinh (nếu có dấu hiệu nhiễm khuẩn).
o Thuốc hạ sốt, giảm đau, chống viêm.
o Thuốc xịt mũi, nhỏ mũi giúp thông thoáng đường thở.
• Kết hợp xông mũi, rửa mũi bằng nước muối sinh lý để làm sạch dịch nhầy.
Khi viêm VA, amidan quá phát kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần trong năm, gây ảnh hưởng lớn đến hô hấp và sự phát triển của trẻ, bác sĩ có thể chỉ định:
Nạo VA
• Là phương pháp loại bỏ tổ chức VA phì đại.
• Thường áp dụng với trẻ từ 2 tuổi trở lên.
Cắt amidan
• Được cân nhắc khi amidan quá to, gây tắc thở khi ngủ hoặc bị viêm ≥5 lần/năm.
• Phẫu thuật được thực hiện bằng nhiều phương pháp hiện đại như dao điện, plasma, coblator giúp giảm đau, ít chảy máu.
Việc cắt amidan hoặc nạo VA cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa Tai – Mũi – Họng, dựa trên thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng kỹ lưỡng.
Chủ động phòng ngừa viêm VA, viêm amidan tái phát ở trẻ
• Giữ vệ sinh mũi họng cho trẻ hằng ngày bằng cách rửa mũi với nước muối sinh lý, đánh răng đúng cách.
• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực, bàn chân khi thời tiết thay đổi.
• Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá.
• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là vitamin C, A, kẽm giúp tăng cường đề kháng.
• Cho trẻ tiêm phòng đầy đủ, đặc biệt là vaccine cúm, sởi, ho gà.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đi khám định kỳ, không tự ý dùng thuốc.
Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh là một trong những địa chỉ uy tín trong thăm khám và điều trị các bệnh lý về tai mũi họng, trong đó có viêm VA/amidan với phương pháp phẫu thuật cắt amidan và nạo VA áp dụng công nghệ plasma. Đây là phương pháp sử dụng sóng năng lượng từ tần số radio để phá hủy các mô bị viêm với nhiệt độ thấp (60-70 độ C), nên không gây bỏng, không gây tổn thương các mô cơ xung quanh. Đồng thời dao plasma có thể cắt, đốt và cầm máu dễ dàng ngay trong khi mổ, giảm thiểu tối đa nguy cơ chảy máu, giúp người bệnh không có cảm giác đau đặc biệt là trẻ nhỏ. Vì ít đau, không chảy máu nhiều nên sức khỏe bệnh nhân phục hồi rất tốt. Ngay sau phẫu thuật bệnh nhân vẫn có thể ăn những thức ăn lỏng và có thể ra viện trong vòng 24 giờ sau mổ để trở lại học tập, sinh hoạt.
Đặc biệt bệnh viện còn áp dụng Ưu đãi 50% chi phí phẫu thuật thứ 2 cho khách hàng thực hiện cắt amidan kết hợp nạo VA giúp người bệnh tiết kiệm tối đa chi phí và an tâm điều trị.
………………………………………………….
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TTH VINH
Số 105 Lý Thường Kiệt, TP Vinh, Nghệ An
Fanpage: Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh
Trực cấp cứu 24/7: 0976.295.115
Điện thoại CSKH: 0948.66.22
