Viêm âm đạo do nấm Candida: Dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa
Nấm Candida vùng kín được xác định là tác nhân gây viêm âm đạo phổ biến thứ hai, chỉ sau viêm âm đạo do vi khuẩn. Loại bệnh này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc của người phụ nữ, thậm chí còn có thể là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Trong bài viết này, Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh sẽ cung cấp cho bạn tất tần tật thông tin liên quan đến bệnh viêm âm đạo do nấm Candida để hiểu và biết cách phòng ngừa hiệu quả.
Loại nấm này còn có tên khoa học là Candida albicans - một loại nấm men có hình tròn hoặc bầu dục, kích thước khoảng 2 - 5um và thường sống hoại sinh trên da và bên trong cơ thể như miệng, họng, ruột và âm đạo.
Khi ở trạng thái hoại sinh, số lượng tế bào nấm rất ít, giữ mức cân bằng với các loại vi sinh vật hội sinh khác. Chỉ khi gặp điều kiện thuận lợi, nấm Candida mới chuyển sang trạng thái ký sinh gây bệnh.
Các điều kiện lý tưởng để loại nấm này phát triển như:
• Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, mặc quần lót chật khiến vùng kín bị bí bách, ẩm ướt tạo điều kiện cho Candida sinh sôi
• Lạm dụng thuốc kháng sinh hoặc các loại thuốc có chứa corticoid trong thời gian dài gây mất cân bằng hệ vi sinh vật trong cơ thể
• Hệ miễn dịch suy yếu, sức đề kháng giảm, thường gặp ở phụ nữ mang thai, người bị bệnh đái tháo đường, người ghép tạng, người nhiễm HIV/AIDS,...
Viêm âm đạo do nấm Candida ở âm đạo là bệnh gì?
Viêm do nấm Candida vùng kín là một loại bệnh nhiễm nấm men gây kích ứng, ngứa dữ dội và tiết dịch âm đạo nhiều ở âm đạo và âm hộ - các mô ở cửa âm đạo. Số liệu thống kê cho thấy có đến 75% phụ nữ sẽ bị viêm âm đạo do nấm Candida ít nhất một lần trong đời và hơn một nửa sẽ mắc từ hai lần trở lên. Nhiễm nấm Candida vùng kín là nguyên nhân gây viêm âm đạo phổ biến thứ hai, chỉ đứng sau viêm âm đạo do vi khuẩn.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm âm đạo do nấm Candida, trong đó phổ biến nhất là:
• Vệ sinh vùng kín không đúng cách, sử dụng dung dịch vệ sinh có chất tẩy rửa mạnh hoặc thụt rửa sâu trong âm đạo làm mất sự cân bằng tự nhiên của môi trường âm đạo, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển
• Thói quen mặc quần lót chật, bó sát vào cơ thể khiến vùng kín bị bí bách, không thoáng mồ hôi
• Sử dụng băng vệ sinh chất lượng kém hoặc không thay băng vệ sinh thường xuyên khi đến kỳ kinh nguyệt
• Quan hệ tình dục không chung thủy, không an toàn dẫn đến viêm nhiễm
Theo khảo sát, những nhóm dưới đây được xác định là nhóm có nguy cơ bị nhiễm nấm Candida vùng kín cao hơn:
• Tăng nồng độ Estrogen trong cơ thể: sự gia tăng nồng độ Estrogen sẽ kéo theo sự tăng nguy cơ viêm nhiễm âm đạo. Tình trạng này thường gặp ở nhóm phụ nữ đang trong thai kỳ (viêm âm đạo khi mang thai), phụ nữ sử dụng phương pháp tránh thai nội tiết như thuốc tránh thai hoặc phụ nữ đang điều trị bằng liệu pháp thay thế hormone…
• Sử dụng kháng sinh: ngoài công dụng tiêu diệt những vi khuẩn gây hại, thuốc kháng sinh cũng tiêu diệt những vi khuẩn có lợi trong âm đạo, điều này dẫn đến sự mất cân bằng môi trường âm đạo, tạo điều kiện cho nấm Candida sinh sôi và gây viêm nhiễm.
• Hệ miễn dịch suy yếu: do sử dụng thuốc chứa corticoid, nhiễm HIV/AIDS… cũng sẽ tăng nguy cơ bị viêm nhiễm âm đạo cao hơn.
• Người bệnh đái tháo đường: khi mắc bệnh lượng glucose trong máu tăng cao khiến dịch âm đạo chứa nhiều glucose, điều này khiến nấm men Candida sinh sôi và phát triển mạnh hơn.
• Người đang điều trị ung thư: các phương pháp điều trị bệnh ung thư như hóa trị hoặc xạ trị có thể làm giảm lượng bạch cầu trong cơ thể, mà bạch cầu lại giữ vai trò kiểm soát nấm men. Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc điều trị ung thư cũng gây mất cân bằng âm đạo, tăng nguy cơ viêm nhiễm âm đạo cao hơn.
Bạn có thể đã bị nhiễm nấm Candida vùng kín khi xuất hiện triệu chứng sau:
• Tiết dịch âm đạo nhiều bất thường, màu trắng, vón cục và dính vào âm đạo thành từng mảng
• Cảm giác ngứa ngáy ở vùng kín gây khó chịu
• Cảm giác bỏng rát, nóng ở vùng kín, đau khi đi tiểu tiện hoặc khi quan hệ tình dục
• Ở trường hợp nặng hơn, chị em có thể thấy vùng kín bị sưng tấy, phù nề cả âm hộ, môi lớn, môi bé rồi lan ra cả vùng đùi và bẹn
Khi nhận thấy một trong những dấu hiệu được nhắc đến ở trên thì bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Tuyệt đối không được chủ quan, lơ là bỏ qua thăm khám vì tình trạng này kéo dài có thể khiến bệnh nặng hơn và dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
Mức độ nguy hiểm của viêm âm đạo do nấm Candida phụ thuộc vào tình trạng bệnh. Các triệu chứng của viêm nấm Candida gây khó chịu và phiền toái, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc của chị em. Bệnh cũng có thể lây nhiễm chéo.
Nguy hiểm nhất, nấm Candida có thể khiến chị em bị nhiễm trùng máu, tắc vòi trứng, nguy cơ gây vô sinh, hiếm muộn.
Để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ yêu cầu chị em tham gia một số kiểm tra cần thiết để tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Phổ biến nhất là xét nghiệm soi tươi và nhuộm soi dịch âm đạo để phát hiện nấm Candida vùng kín.
Bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu dịch tiết âm đạo khi soi cổ tử cung hoặc sử dụng tăm bông ngoáy sâu vào vùng âm đạo rồi chuyển về phòng xét nghiệm để tiến hành kỹ thuật soi tươi phát hiện nấm cũng như đánh giá mức độ viêm nhiễm.
Phương pháp điều trị bệnh
Tùy vào nguyên nhân và mức độ tổn thương do nấm gây ra mà bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ điều trị phù hợp. Nhìn chung các phương pháp điều trị viêm nấm Candida phổ biến là sử dụng thuốc dạng uống, dạng đặt và dạng bôi ngoài da.
• Thuốc uống
Thường được chỉ định trong trường hợp nấm Candida phát triển nhanh và có nguy cơ lan sang các cơ quan, bộ phận khác trong cơ thể. Bác sĩ sẽ kê toa thuốc kháng nấm và một số loại thuốc khác để ức chế hoạt động gây viêm, đồng thời ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của nấm để tránh gây ra những vấn đề sức khỏe khác.
• Thuốc đặt
Các hoạt chất có trong loại thuốc đặt âm đạo sẽ phát huy tác dụng tiêu diệt tế bào nấm tương đối nhanh chóng, nhờ đó nên sẽ ức chế được hoạt động và sự phát triển của nấm ở vùng kín.
• Thuốc bôi
Loại thuốc này được bác sĩ kê để cải thiện các triệu chứng như đau rát, ngứa ngáy và khó chịu ở vùng kín. Thuốc dạng bôi còn có tác dụng ngăn ngừa sự phát triển của nấm Candida, ngăn nấm men lây ra phía ngoài vùng kín.
Dựa vào các nguyên nhân hình thành và phát triển nấm Candida âm đạo, chị em có thể chủ động phòng bệnh, bảo vệ sức khỏe của mình bằng cách:
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, nhất là sau khi đi vệ sinh, trước và sau khi quan hệ tình dục trong những ngày hành kinh
• Sử dụng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, rửa nhẹ nhàng bên ngoài vùng kín, tuyệt đối không thụt rửa sâu trong âm đạo
• Mặc quần lót vừa vặn với cơ thể, chất liệu thoải mái và thông thoáng mồ hôi
• Giặt quần lót riêng với các loại quần áo khác, phơi quần dưới ánh nắng mặt trời, thay quần lót sau 3 - 6 tháng sử dụng
• Quan hệ tình dục chung thủy và an toàn, nên sử dụng các biện pháp bảo vệ an toàn
• Thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ 6 tháng/ lần. Nếu trong quá trình điều trị bệnh, cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn tái khám của bác sĩ để giải quyết triệt để căn bệnh, tránh bệnh tái đi tái lại gây nguy hiểm
Bất cứ lúc nào bạn có nhu cầu thăm khám sức khỏe thì hãy đến bệnh viện Đa khoa TTH Vinh để được đội ngũ bác sĩ vững kiến thức, giàu kinh nghiệm thăm khám, tư vấn phác đồ điều trị chính xác, hiệu quả.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TTH VINH
Số 105 Lý Thường Kiệt, phường Thành Vinh, Nghệ An
Fanpage: Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh
📞 Trực cấp cứu 24/7: 02386.627.888
📱 CSKH: 0948.95.66.22 | Tư vấn thai sản: 0911.853.966
