Thoái hóa điểm vàng là một bệnh lý mắt thường gặp ở người cao tuổi, đặc biệt là những người trên 60 tuổi. Khi điểm vàng bị tổn thương, thị lực trung tâm sẽ giảm sút dần, gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm về bệnh thoái hóa điểm vàng cũng như cách chẩn đoán, điều trị căn bệnh này.
Điểm vàng (hoàng điểm) là vùng nhỏ và nhạy cảm ở trung tâm võng mạc, nơi tập trung nhiều tế bào cảm quang nhất, giúp mắt nhìn rõ màu sắc và chi tiết hình ảnh, tương tự như tâm điểm của máy ảnh giúp tập trung vào vật thể.
Thoái hóa điểm vàng (AMD) là tình trạng các tế bào ở điểm vàng suy giảm và chết, gây tổn thương vùng trung tâm võng mạc. Điều này làm giảm thị lực trung tâm, khiến hình ảnh mờ, méo và xuất hiện điểm mù. Thoái hóa điểm vàng không gây mù hoàn toàn, nhưng làm suy giảm nghiêm trọng khả năng đọc, lái xe và phân biệt màu sắc, độ tương phản. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực trên toàn cầu, chiếm khoảng 50% các trường hợp khiếm thị.
Thoái hóa điểm vàng có hai dạng chính:
Dạng khô: Phổ biến hơn, thường xuất hiện và phát triển trong âm thầm cho đến khi bệnh nhân nhận ra thì thị lực đã suy giảm do sự chết dần của các tế bào võng mạc.
Dạng ướt: Nặng hơn, nhưng ít phổ biến, xảy ra khi các mạch máu bất thường phát triển dưới võng mạc và gây rò rỉ dịch hoặc máu, làm tổn thương điểm vàng nhanh chóng.
Thoái hóa hoàng điểm do tuổi già chủ yếu liên quan đến lão hóa, khi cơ thể suy giảm khả năng chống gốc tự do và phục hồi tế bào, suy giảm khả năng phục hồi. Bởi vậy, điểm vàng thường bị thoái hóa khi mọi người bước vào độ tuổi già, từ sau 60 tuổi.
Ở người trẻ, thoái hóa hoàng điểm thường liên quan đến yếu tố di truyền, những người có gia đình mắc bệnh sẽ có nguy cơ cao hơn. Ngoài ra, ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử cũng có thể gây tổn thương tế bào võng mạc.
Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ làm gia tăng khả năng mắc bệnh cho bệnh nhân, như:
Hút thuốc lá, sử dụng rượu bia: Tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh do làm tổn hại các mạch máu trong mắt.
Thiếu dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu các chất chống oxy hóa, vitamin C, E, kẽm, lutein, zeaxanthin có thể làm tăng nguy cơ.
Cao huyết áp và bệnh tim mạch: Các vấn đề về mạch máu có thể gây tổn thương võng mạc.
Tia UV: Tiếp xúc nhiều với ánh sáng mặt trời mà không bảo vệ mắt có thể góp phần gây thoái hóa.
Thừa cân và lối sống ít vận động: Tăng nguy cơ mắc bệnh liên quan đến tuần hoàn máu kém.
Thoái hóa điểm vàng, cả thể ướt và thể khô, đều không gây triệu chứng đau mắt. Dấu hiệu sớm nhất của thoái hóa điểm vàng thể khô là mắt mờ, khiến người bệnh gặp khó khăn khi đọc sách, lái xe hoặc thực hiện các công việc đòi hỏi độ chính xác cao. Tình trạng mờ mắt thường cải thiện khi có đủ ánh sáng. Nếu thoái hóa điểm vàng thể khô chỉ xảy ra ở một mắt, người bệnh có thể không nhận thấy sự thay đổi thị lực, vì mắt còn lại vẫn nhìn thấy rõ. Thực tế, họ vẫn có thể nhìn tốt cho đến khi bệnh phát triển ở cả hai mắt.
Dấu hiệu đầu tiên và thường gặp nhất của thoái hóa điểm vàng thể ướt là việc nhìn thấy các đường thẳng, như cửa sổ, trở nên cong hoặc lượn sóng. Bên cạnh đó, có thể xuất hiện các điểm mù nhỏ, gây mất thị lực trung tâm. Mặc dù không mất hoàn toàn thị lực, người bệnh thoái hóa điểm vàng vẫn có thể tự chăm sóc bản thân mà không cần phụ thuộc vào người khác.
Điều trị thoái hóa điểm vàng phụ thuộc vào dạng bệnh và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
Thoái hóa điểm vàng thể khô
Bổ sung dinh dưỡng: Sử dụng các vitamin và khoáng chất như vitamin C, E, kẽm, lutein và zeaxanthin có thể giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe mắt.
Theo dõi định kỳ: Người bệnh cần kiểm tra mắt thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu chuyển biến của bệnh.
Thoái hóa điểm vàng thể ướt
Thuốc tiêm chống VEGF: Đây là phương pháp điều trị chính cho thoái hóa điểm vàng thể ướt. Thuốc được tiêm trực tiếp vào mắt để ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu bất thường, từ đó hạn chế tổn thương cho điểm vàng.
Liệu pháp laser: Sử dụng laser để phá hủy các mạch máu bất thường, giúp ngăn ngừa mất thị lực.
Liệu pháp quang động: Phương pháp này sử dụng ánh sáng laser kết hợp với một loại thuốc nhạy cảm với ánh sáng để điều trị các mạch máu bất thường.
Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn thoái hóa điểm vàng, nhưng việc thay đổi lối sống có thể giúp giảm nguy cơ:
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh:
Bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Rau xanh (như cải xoăn, rau bina), trái cây (như cam, dâu tây) và các loại hạt có chứa vitamin C, E, lutein và zeaxanthin.
Sử dụng thực phẩm giàu omega-3: Các loại cá như cá hồi, cá thu và các nguồn thực phẩm khác như hạt chia, hạt lanh giúp bảo vệ sức khỏe mắt.
Kiểm tra mắt định kỳ: Đi khám mắt thường xuyên, đặc biệt nếu bạn trên 50 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc thoái hóa điểm vàng. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh có thể giúp bạn có biện pháp can thiệp kịp thời.
Bảo vệ mắt khỏi tia UV: Sử dụng kính râm khi ra ngoài để ngăn chặn tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời. Kính râm có khả năng lọc tia cực tím có hại, giúp bảo vệ mắt.
Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh: Giảm thời gian sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính và TV. Sử dụng kính bảo vệ mắt nếu cần thiết và thực hiện quy tắc 20-20-20: Mỗi 20 phút nhìn vào màn hình, hãy nhìn vào một vật ở khoảng cách 20 feet (6 mét) trong 20 giây.
Duy trì lối sống lành mạnh: Tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý và kiểm soát huyết áp, cholesterol có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh lý mắt.
Kiểm soát các bệnh lý nền: Huyết áp cao, tiểu đường, cholesterol cao.
Thoái hóa điểm vàng là một bệnh lý mắt phổ biến ở người cao tuổi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng nhìn rõ và chất lượng cuộc sống. Việc phát hiện sớm và duy trì một lối sống lành mạnh sẽ giúp giảm thiểu tác động của bệnh và cải thiện sức khỏe mắt lâu dài.
💚 Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh hạnh phúc khi được đồng hành cùng khách hàng trên hành trình bảo vệ sức khỏe. Chúng tôi luôn nỗ lực để mang đến cho cộng đồng những điều tốt đẹp và ý nghĩa nhất!
************************************************************************
Khám sức khoẻ và tầm soát sức khỏe tại Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh để trải nghiệm ngay những lợi ích :
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE CSKH: 0948.956.622 - 0238.321.6789
Hoặc để lại thông tin chi tiết để được tư vấn thêm:
Website: https://benhvientthvinh.vn/
Fanpage: Bệnh Viện Đa Khoa TH Vinh
Youtube: https://www.youtube.com/@benhvienakhoatthvinh3716
#BenhviendakhoaTTHVinh#benhviennghean#bhyt#thoaihoadiemvang#benhlymatphobien#thoaihoadiemvangonguoicaotuoi#trieuchungthoaihoadiemvang#cachdieutrithoaihoadiemvang
