Xét nghiệm lấy máu gót chân giúp trẻ phát hiện và được chữa trị kịp thời một số bệnh lý về rối loạn nội tiết hoặc chuyển hóa bẩm sinh, tăng tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 95%. Trẻ được chữa trị kịp thời có thể phát triển khỏe mạnh bình thường.
Xét nghiệm sàng lọc sơ sinh bằng phương pháp lấy máu gót chân là xét nghiệm sàng lọc bệnh bẩm sinh hiệu quả. Thông qua xét nghiệm lấy máu gót chân bố mẹ có thể biết được trẻ có mắc bệnh nguy hiểm nào không để tìm phương án điều trị kịp thời, giảm thiểu tối đa những hệ lụy xấu cho sức khỏe của trẻ.
Lấy máu gót chân là phương pháp dùng kim chích 1 - 2 giọt máu ở chân trẻ sơ sinh rồi thấm vào giấy chuyên dụng, để khô, sau đó bắt đầu xét nghiệm và sẽ có kết quả trong một thời gian nhất định. Mục đích của xét nghiệm này nhằm phát hiện sớm những bệnh liên quan đến nội tiết hay rối loạn di truyền từ khi bé chào đời.
Lấy máu gót chân sàng lọc sơ sinh
Xét nghiệm lấy máu gót chân dành cho bé sơ sinh 2 - 7 ngày tuổi. Thời điểm lý tưởng nhất để thực hiện xét nghiệm là khi bé đủ 24 giờ sau sinh vì như vậy sẽ sớm có kết quả và cũng như sớm có biện pháp bảo vệ bé hiệu quả.
Với những bé sinh non hoặc thiếu cân thì nên thực hiện xét nghiệm này trước ngày thứ 20. Nếu trẻ phải truyền máu sau sinh thì có thể lấy máu xét nghiệm sau thời gian 3 tháng.
Hiện nay hầu hết các bệnh viện đều có thể thực hiện được xét nghiệm lấy máu ở gót chân. Trường hợp trẻ sinh ở những cơ sở không đủ điều kiện thực hiện xét nghiệm thì cha mẹ có thể nhờ nhân viên y tế lấy mẫu máu gót chân của trẻ gửi đến các bệnh viện có dịch vụ sàng lọc sơ sinh để tiến hành xét nghiệm.
Có không ít người băn khoăn rằng tại sao cứ phải lấy máu ở gót chân mà không phải là ở vị trí khác. Thực ra, bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể cũng có thể lấy máu để xét nghiệm. Tuy nhiên, lựa chọn lấy máu ở gót chân là bởi lượng máu ở đây khá dồi dào nên đủ lượng cần thiết cho xét nghiệm. Thêm vào đó, phần gót chân trẻ kém nhạy cảm hơn so với các bộ phận khác nên khi chích lấy máu trẻ sẽ ít bị đau hơn.
Xét nghiệm lấy máu gót chân đặc biệt quan trọng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Trẻ mắc bệnh rối loạn nội tiết hoặc chuyển hóa bẩm sinh nếu không được chữa trị kịp thời thường có nguy cơ cao bị thiểu năng trí tuệ, kém phát triển. Tuy nhiên, những bệnh lý này thường chưa bộc lộ rõ ràng ở trẻ sơ sinh nên rất khó phát hiện và chẩn đoán.Cho đến khi trẻ bắt đầu có những dấu hiệu lâm sàng thì đã được xem là giai đoạn muộn để chữa trị, hầu hết không còn khả năng hồi phục hoàn toàn.
Sàng lọc sơ sinh thông qua xét nghiệm lấy máu gót chân sẽ giúp trẻ phát hiện và được chữa trị sớm một số bệnh lý rối loạn nội tiết hoặc chuyển hóa bẩm sinh, nhờ đó mà tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 95%, trẻ có thể phát triển khỏe mạnh và bình thường:
Những bệnh lý có thể được phát hiện sớm thông qua lấy máu gót chân điển hình có thể kể đến như:
- Thiếu men G6PD
Thiếu men G6PD là dạng bệnh lý di truyền dẫn đến vàng da. Tình trạng này kéo dài sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh lý về não. Nhiều trường hợp thiếu men này nhưng giai đoạn sơ sinh không bị vàng da thì thời gian sau đó sẽ bùng phát bệnh, khó thoát khỏi nguy cơ tử vong.
- Suy giáp bẩm sinh
Tuyến giáp nằm phía trước cổ, là tuyến nội tiết có vai trò điều hòa sự phát triển của các cơ quan, thúc đẩy sự hoạt động và trưởng thành của mọi tế bào. Nếu bị suy giáp bẩm sinh thì ở giai đoạn sơ sinh tuyến giáp sẽ không sản xuất đủ hormone và trẻ dễ bị đần độn về trí tuệ.
- Tăng tuyến thượng thận bẩm sinh
Đây cũng là bệnh lý di truyền nhưng có tỷ lệ hiếm. Bệnh khiến cho tuyến thượng thận không thể sản xuất hormone cortisol và aldosterone theo đúng nhu cầu bình thường của trẻ. Hệ lụy của điều ấy là bộ phận sinh dục của bé gái bắt đầu phát triển theo hướng nam tính. Việc điều trị bệnh cần kéo dài trong suốt cuộc đời chứ không thể chữa dứt điểm được. Sau này khi bé gái lớn lên sẽ phải sinh mổ.
Xét nghiệm lấy máu gót chân bảo vệ con yêu trước bệnh lý chuyển hóa bẩm sinh
Như đã nói ở trên về thời điểm lấy máu gót chân cho trẻ, trong vòng 48 - 72 giờ sau sinh, khi đã ăn sữa được hơn 8 lần trẻ có thể thực hiện xét nghiệm. Bé sẽ được nhân viên y tế dùng kim chích vào gót chân để lấy 1 - 2 giọt máu cho lên giấy chuyên dụng để mang xét nghiệm.
Để việc thực hiện xét nghiệm lấy máu gót chân trở nên dễ dàng hơn, thời điểm trước khi lấy máu 3 - 5 phút cha mẹ nên dùng khăn thấm nước ấm khoảng 41 - 42 độ C đã được vắt khô để ủ gót chân của trẻ. Tùy từng bệnh lý được lựa chọn để sàng lọc mà thời gian trả kết quả sẽ khác nhau, thường trong khoảng 7 - 10 ngày.
Mẫu giấy chuyên dụng dành cho xét nghiệm lấy máu gót chân
Nhìn chung có thể thấy lấy máu gót chân là một xét nghiệm đáng để bố mẹ lưu tâm thực hiện ngay sau khi trẻ chào đời. Ai cũng muốn con mình lớn lên khỏe mạnh, xét nghiệm này thực hiện nhanh chóng, không gây đau đớn, không nguy hiểm cho trẻ mà trái lại nó còn có tác dụng vô cùng lớn. Khi trẻ đã có kết quả xét nghiệm bố mẹ cũng được yên tâm hơn hoặc trường hợp có phát hiện bệnh thì bố mẹ cũng biết được từ đó không bỏ qua thời điểm vàng điều trị giúp trẻ tăng khả năng bình phục lên tới 95%.
Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh đã giúp hàng nghìn bố mẹ thực hiện xét nghiệm sàng lọc sơ sinh cho trẻ nhanh chóng, tiện lợi. Dịch vụ của chúng tôi mang đến bạn sự an tâm, tin tưởng, đạt tiêu chuẩn chất lượng quốc tế ISO 15189:2012 với thời gian trả nhanh, cho kết quả chính xác, giúp đánh giá đúng tình trạng sức khỏe của trẻ.
